Μια τουριστική «μηχανή» που μένει στις χαμηλές στροφές
Παρά τις προσδοκίες, τις εξαγγελίες και τις ανακοινώσεις πολυτελών επενδύσεων, τα τουριστικά μεγέθη της Περιφέρειας Πελοποννήσου για το 2024 επιβεβαιώνουν μία σταθερά φθίνουσα πορεία. Η μελέτη του ΙΝΣΕΤΕ, βασισμένη στα οριστικά στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, κατατάσσει την Πελοπόννησο στην 8η θέση μεταξύ των 13 Περιφερειών σε επισκέψεις, διανυκτερεύσεις και τουριστικά έσοδα – δύο θέσεις χαμηλότερα από την κατάταξη του 2023.
Αυτό που προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση είναι ότι η Περιφέρεια Πελοποννήσου, παρά την εγγύτητα στην Αθήνα και τον ανεξάντλητο πολιτισμικό και φυσικό της πλούτο, βλέπει Περιφέρειες όπως η Ήπειρος και η Ανατολική Μακεδονία – Θράκη να την ξεπερνούν σε τουριστικές επιδόσεις. Το 2024, η Πελοπόννησος προσέλκυσε μόλις 757.000 επισκέπτες, εισπράττοντας 371 εκατ. ευρώ, μερίδιο μόλις 1,9% επί του συνόλου της χώρας.
Η μέση δαπάνη ανά επίσκεψη υποχώρησε στα 491 ευρώ, κάτω από τον εθνικό μέσο όρο των 523 ευρώ. Η μέση διάρκεια παραμονής μειώθηκε κατά 6%, φθάνοντας τις 7,1 διανυκτερεύσεις, ενώ η δαπάνη ανά διανυκτέρευση παρέμεινε στάσιμη στα 69 ευρώ. Οι δείκτες αυτοί φανερώνουν όχι μόνο περιορισμένη τουριστική ροή, αλλά και αδυναμία της περιοχής να προσελκύσει τουρίστες υψηλής δαπάνης.
Κι όμως, την ίδια ώρα, στην Περιφέρεια Πελοποννήσου δρομολογούνται σημαντικές τουριστικές επενδύσεις. Ονόματα όπως Waldorf Astoria, Four Seasons, Radisson και Six Senses έχουν ήδη ανακοινώσει την είσοδό τους στην αγορά, με έργα πολλών εκατομμυρίων ευρώ να βρίσκονται σε εξέλιξη, κυρίως στην Αργολική Ριβιέρα. Παράλληλα, νέες μορφές τουρισμού –όπως ο πεζοπορικός, ο οινοτουρισμός και ο τουρισμός υγείας– αναπτύσσονται σταδιακά, με στόχο τη διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος.
Ωστόσο, τα επενδυτικά projects δεν συνοδεύονται (τουλάχιστον όχι ακόμη) από αντίστοιχη αναβάθμιση σε βασικές και τουριστικές υποδομές. Το οδικό δίκτυο παραμένει άνισα ανεπτυγμένο, οι δημόσιες υπηρεσίες- υποστηρικτικές του τουρισμού (υγεία, καθαριότητα, ύδρευση) χρήζουν βελτίωσης, ενώ το αεροδρόμιο της Καλαμάτας –πύλη εισόδου για τη Μεσσηνία και όχι μόνο– παρουσιάζει σημαντικές ελλείψεις, παρά τη διαδικασία παραχώρησης του σε νέο επενδυτικό σχήμα.
Και για να μην προτρέξει κάποιος να πει πως δεν υπάρχουν χρήματα, αυτό δεν συμβαίνει, γιατί και σε πρόσφατη συνεδρίαση της Περιφερειακής Επιτροπής Πελοποννήσου αυξήθηκε ο προϋπολογισμός για την ενίσχυση του τουριστικού προϊόντος στην Περιφέρεια για το τρέχον έτος.
Ανακοινώθηκε μάλιστα πως πλησιάζει η ώρα για να παρουσιαστεί το νέο όνομα με το οποίο η Περιφέρεια Πελοποννήσου θα «πλασάρεται» στις διεθνείς αγορές.
Μέχρι τώρα όμως φαίνεται πως τα χρήματα πέφτουν σε «τρύπιο βαρέλι» και περιμένουμε να δούμε αν αυτό αλλάξει το επόμενο διάστημα. Η Περιφέρεια Πελοποννήσου δεν έχει την πολυτέλεια να χάνει επισκέπτες και εκείνο που προέχει είναι να αναζητηθούν οι αιτίες που δεν κερδίζει αλλά χάνει έδαφος.
Δεν σημαίνει πάντα πως θα πρέπει να εφεύρουμε νέους τρόπους αλλά ίσως χρειάζεται να βελτιώσουμε τα κακώς κείμενα και να μην θεωρούμε ντόπιους και ξένους επισκέπτες, μόνο ευκαιρία να κερδίσουμε εύκολα χρήματα. Θα πρέπει να τους προσφέρουμε την δυνατότητα να περάσουν μία αξέχαστη εμπειρία στον τόπο μας, ώστε να γίνουν οι κύριοι διαφημιστές μας.
Το συμπέρασμα λοιπόν είναι σαφές: χωρίς ενιαίο και μακροχρόνιο στρατηγικό σχέδιο, επενδύσεις σε υποδομές και σύγχρονο φορέα διαχείρισης προορισμού, η Περιφέρεια Πελοποννήσου κινδυνεύει να παραμείνει ουραγός στην τουριστική ανάπτυξη. Οι ευκαιρίες υπάρχουν, αλλά το «success story» θα παραμείνει τίτλος χωρίς αντίκρισμα, εάν δεν υπάρξει άμεση και συστηματική αλλαγή πλεύσης.
Και κάτι ως υποσημείωση που κρίνω ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό: Όταν μιλάμε για τουριστική ανάπτυξη, εννοούμε τουριστική ανάπτυξη ισόρροπη για όλες τις Περιφερειακές Ενότητες της Πελοποννήσου και όχι για μία-δύο…