Η Αρκαδία μπροστά στη λειψυδρία- «Στεγνώνει» η λίμνη Τάκα
Η Αρκαδία και ειδικά ο Δήμος Τρίπολης βρίσκονται τον Σεπτέμβριο του 2025 αντιμέτωποι με μια συνεχιζόμενη και, σε ορισμένες περιοχές, οξεία έλλειψη νερού. Οι αναλύσεις ξηρασίας της ομάδας Meteo του Εθνικού Αστεροσκοπείου δείχνουν ότι μεγάλο μέρος της Πελοποννήσου —μεταξύ των οποίων και περιοχές της Αρκαδίας— εμφανίζει βαθμούς έντονης έως ακραίας ξηρασίας, αποτέλεσμα της παρατεταμένης έλλειψης βροχοπτώσεων και των υψηλών θερμοκρασιών του καλοκαιριού.
Την ίδια στιγμή, τοπικά οικοσυστήματα και μικρά τεχνικά έργα ύδρευσης καταγράφουν δραματικές απώλειες: η λίμνη της Τάκας στην Τεγέα έχει υποχωρήσει σε μεγάλο βαθμό. Οι εικόνες «στεγνώματος» με άμεσες επιπτώσεις σε αγροτικές εκτάσεις και τοπική κτηνοτροφία προβλητματίζουν.
Η μείωση των αποθεμάτων νερού γενικότερα επηρεάζει τις πεδινές καλλιέργειες και τους εποχικούς υδροδοτούμενους κήπους των χωριών γύρω από την Τρίπολη.
Στον Δήμο Τρίπολης, η ΔΕΥΑΤ εξέδιδε διαρκώς ανακοινώσεις για προγραμματισμένες διακοπές υδροδότησης και εργασίες στο δίκτυο κατά την περίοδο του καλοκαιριού και συνεχίζει και τώρα στις αρχές του Φθινοπώρου.
Οι διακοπές άλλοτε οφείλονται σε βλάβες και άλλοτε σε έργα βελτίωσης του δικτύου ώστε να υπάρξει καλύτερη διαχείριση των διαθέσιμων υδάτινων πόρων.
Οι ανακοινώσεις για λελογισμένη χρήση του νερού είναι διαρκείς, ενώ δεν είναι τυχαίο πως στο δήμο Μεγαλόπολης υπήρξαν μεγάλες αυξήσεις στα τιμολόγια νερού, για αποτροπή της υπερβολικής κατανάλωσης.
Η ξηρασία δεν περιορίζεται στην Αρκαδία. Και οι άλλες περιφερειακές ενότητες αντιμετωπίζουν προβλήματα με την επάρκεια νερού.
Το πρόβλημα φαίνεται πως δεν είναι τοπικό αλλά σχετίζεται με την επάρκεια γενικότερα στους υδάτινους πόρους, κάτι που έχει επιπτώσεις πέραν της κατανάλωσης για καθημερινή χρήση και στη γεωργία με ό,τι μπορεί να συνεπάγεται αυτό για την παραγωγή τόσο την τοπική όσο και την εθνική.
Αίτια μιας κρίσης που βαθαίνει
Η σημερινή εικόνα δεν είναι τυχαία. Οι ειδικοί εντοπίζουν τέσσερις βασικούς λόγους πίσω από την επιδείνωση της κατάστασης:
- Κλιματική αλλαγή: Μεσογειακές περιοχές, όπως η Πελοπόννησος, καταγράφουν ολοένα και συχνότερους καύσωνες και λιγότερες βροχοπτώσεις.
- Υπεράντληση υδροφόρων οριζόντων: Ειδικά σε αγροτικές περιοχές, η άντληση υπόγειου νερού υπερβαίνει σε βάθος χρόνου τη φυσική ανανέωση.
- Γήρανση δικτύων: Διαρροές και απώλειες σε αγωγούς ύδρευσης σημαίνουν ότι πολύτιμο νερό χάνεται πριν καν φτάσει στις βρύσες.
- Ανεπαρκής περιφερειακός σχεδιασμός: Οι υδατικοί πόροι συχνά διαχειρίζονται αποσπασματικά, χωρίς συντονισμό μεταξύ Δήμων και Περιφέρειας.
Τι μπορεί να γίνει για αναστροφή της κατάστασης
1. Επείγουσα επιθεώρηση και επισκευή διαρροών στο δίκτυο ύδρευσης: μικρές βελτιώσεις στο δίκτυο σώζουν μεγάλα ποσοστά νερού και μειώνουν την ανάγκη για έκτακτες διακοπές.
2. Έξυπνη διαχείριση ζήτησης: προγράμματα ενημέρωσης, κλιμακωτή τιμολόγηση και κίνητρα για μείωση της κατανάλωσης κατά τις ώρες αιχμής.
3. Επενδύσεις σε μικρές δεξαμενές και συλλογή όμβριων υδάτων: δημόσια και ιδιωτικά έργα που συγκρατούν νερό στις τοπικές λεκάνες απορροής.
4. Εκσυγχρονισμός αρδευτικών πρακτικών στη γεωργία — σταγόνες, αισθητήρες υγρασίας, αλλαγή σε λιγότερο υδροβόρα καλλιέργεια όπου επιτρέπεται.
5. Περιφερειακός σχεδιασμός για εφεδρικές λύσεις (π.χ. μικρές μονάδες αφαλάτωσης ή επεξεργασίας λυμάτων για επαναχρησιμοποίηση) με κοστολόγηση και περιβαλλοντική αξιολόγηση.
Η αντιμετώπιση της λειψυδρίας στην Αρκαδία και στην Πελοπόννησο απαιτεί ταυτόχρονα τοπικές, άμεσες παρεμβάσεις και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό. Η αλλαγή συμπεριφοράς των πολιτών, οι τεχνικές βελτιώσεις σε δίκτυα και άρδευση, και η συνεργασία Δήμου–Περιφέρειας–αγροτικών συλλόγων μπορούν να εξοικονομήσουν νερό σήμερα και να προστατέψουν τις μελλοντικές ανάγκες της περιοχής.
Τι λένε οι αριθμοί
Επίπεδα ξηρασίας (δείκτης ΜΕΤΕΟ / ΕΑΑ) Μεγάλο μέρος της Πελοποννήσου —συμπεριλαμβανομένων των νομών Αρκαδίας και Αργολίδας— καταγράφεται με έντονη ή ακραία ξηρασία (επίπεδα 4 & 5) σε μελέτες της ομάδας Meteo / ΕΑΑ.
Μείωση βροχοπτώσεων Σε πανελλαδικό επίπεδο, οι βροχές στο βασικό υδρολογικό διάστημα (π.χ. Οκτώβριος–Απρίλιος) παρουσιάζουν μείωση έως και 50% συγκριτικά με τον μέσο όρο των τελευταίων δεκαετιών.
Χαμηλές ή απειλητικές συνθήκες για το έδαφος & υγρασία Έρευνες που μετρώνται η εδαφική υγρασία (στρώμα μεταξύ 28 και 100 εκατοστών κάτω από την επιφάνεια) δείχνουν ότι σε περιοχές της Πελοποννήσου η υγρασία στο έδαφος είναι σημαντικά κάτω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα.
Δείκτης εδαφικής υγρασίας / Copernicus – Αρκαδία Τον Αύγουστο του 2025, βάσει των δεδομένων εδαφικής υγρασίας από την υπηρεσία Copernicus της Ε.Ε., υπολογίστηκε ο δείκτης SSMI (Standardized Soil Moisture Index) για την Αρκαδία. Ο δείκτης υποδεικνύει «ακραία» ξηρασία.
